آنچه در این مقاله می‌خوانید :
معرفی
غده‌ی تیروئید در قسمت مرکز و طرفین گردن وجود دارد. این غده کنترل سرعت قلب شمارا بر عهده دارد. همچنین کمک می‌کند تا به‌سرعت کالری‌ها را بسوزانید. درواقع تنظیم متابولیسم بدن از کارهای اصلی غده‌ی تیروئید است. تنفس، سیستم عصبی، وزن دمای بدن، ازجمله کارهای دیگری است که این غده‌ی ارزشمند انجام می‌دهد. مارا در مقاله‌ی معرفی کم کاری تیروئید همراهی کنید.
کم کاری تیروئید بدین معناست که غده‌ی تیروئید، نمی‌تواند به‌اندازه کافی هورمون تیروئید را تولید کند. پس اگر هورمون تیروئید در خون، کم باشد، در این حالت میگوییم فرد به کم کاری تیروئید مبتلاست.
ازآنجایی‌که هدف اصلی غده‌ی تیروئید، تنظیم متابولیسم بدن است، افراد مبتلابه آن، علائمی همراهِ متابولیسم کند رادارند. آمارها نشان می‌دهد حدود 10 درصد از زنان به کم کاری تیروئید مبتلا هستند.
کم کاری تیروئید شایع‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنید و می‌تواند از پیر تا جوان را درگیر خود کند. برای بررسی علائم و علل و همچنین پیشگیری از این بیماری، این مقاله از دکترنیم را مطالعه کنید.
علل کم کاری تیروئید
در ابتلا به کم کاری تیروئید، عوامل بسیاری دخیل هستند اما در این مقاله، از بین ده‌ها عامل، 6 مورد از شایع‌ترین آن‌ها برای شما قرار داده‌شده است که در پایین مشاهده می‌کنید:
1- التهاب تیروئید
شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید ، تیروئیدیت یا التهاب غده‌ی تیروئید است. به این صورت که بدن شما آنتی‌بادی‌هایی را تولید می‌کند که سبب التهاب غده‌ی تیروئید می‌شود. همچنین ممکن است به دلیل عفونت ویروسی، این التهاب اتفاق بیفتد.
2- رادیوتراپی ناحیه گردن
برای درمان برخی سرطان‌ها وبیماری ها مانند لنفوم که نیازمند تابش پرتو به گردن هستند، ممکن است از رادیوتراپی گردن استفاده شود. پرتوهای گسیل‌شده از این روش درمانی، به غده تیروئید آسیب می‌رساند و از علل کم کاری تیروئید است.
3- درمان ید رادیواکتیو
معمولاً اشخاصی که پرکاری تیروئید دارند، از این روش برای از بین بردن بخشی پرکاری تیروئید خود استفاده می‌کنند. بااین‌حال، پرتوهای رادیواکتیو به تیروئید آسیب وارد می‌کنند و سبب کم کاری تیروئید می‌شوند.
4- استفاده از داروهای خاص
افرادی که بیماری‌های قلبی، مشکلات روانشناسی و حتی سرطان دارند، داروهایی مصرف می‌کنند که ممکن است به تیروئید آسیب وارد کند. این داروها شامل: آمیودارون (کوردارون)، لیتیم، اینترفرون آلفا و اینترلوکین-2 است.
5- جراحی تیروئید
اگر تنها بخشی از غده‌ی تیروئید حذف (برداشته) شود، ممکن است مقدار باقی‌مانده، توانایی تولید هورمون تیروئید کل بدن را داشته باشد و ممکن است نه! پس یکی از علل کم کاری تیروئید ، می‌تواند جراحی آن باشد.
6- مصرف کم یُد
غده‌ی تیروئید برای تولید هورمون، نیازمند عنصری به نام ید است. اگر بدنتان با کمبود ید مواجه است، کم کاری تیروئید به سراغتان خواهد آمد. غذاهایی مانند نمک دریایی، ماهی، میگو، صدف، تخم‌مرغ و… غنی از ید هستند.
علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید ، بسته به‌شدت کمبود هورمون‌ها متفاوت است؛ اما به‌طورکلی ممکن است در ابتدا به علائمی همچون خستگی و افزایش وزن روبه‌رو شوید. در ادامه نیز با وجود اینکه متابولیسم بدن شما به‌کندی انجام می‌شود، ممکن است علائم دیگری مانند موارد زیر را تجربه کنید:
- یبوست
- خستگی
- ریزش مو
- افسردگی
- افزایش وزن
- ضعف حافظه
- ضعف عضلانی
- چهره پف‌کرده
- خشکی پوست
- درد یا تورم در مفاصل
- افزایش سطح کلسترول خون
- اختلال در سرعت ضربان قلب
- درد عضلانی، حساسیت و سفتی
- افزایش حساسیت نسبت به سرما
اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، علائم آن به‌تدریج شدیدتر می‌شوند. تحریک بیش‌ازحد تیروئید به تولید هورمون بیشتر، ممکن است به گواتر منجر شود.
کم کاری تیروئید پیشرفته نادر است اما می‌تواند خطرناک باشد. علائمی همچون: فشارخون پایین، کاهش تنفس، کاهش دمای بدن و کاهش توانایی بدن دارد. در موارد شدیدتر، می‌تواند کشنده باشد.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر تمامی علائم ذکرشده در بالا یا بخشی از آن‌ها را در خود دیدید به پزشک مراجعه کنید. اگر احساس خستگی، ضعف عضلانی و درد در مفاصل را تجربه کردید، صحبتی با پزشک متخصص انجام دهید. همچنین اگر صورت پف‌کرده یا خشکی پوست داشتید، احتمالاً کم کاری تیروئید دارید.
همچنین اگر شما درگذشته عمل جراحی تیروئید انجام داده‌اید، با پزشک خود برای سازمان‌دهی یک آزمایش دوره‌ای صحبت کنید تا عملکرد تیروئید شما، مورد آزمایش قرار گیرد.
اگر کلسترول بالای خون نیز دارید یا پزشک خود صحبت کنید که آیا علت این مشکل، کم کاری تیروئید است یا خیر. هورمون دریافتی برای درمان باید تحت نظر پزشک انجام شود.
پیشگیری از کم کاری تیروئید
برای پیشگیری از کم کاری تیروئید ، شما نیازمند تغییر سبک زندگی بر مبنای سلامتی هستید. باید هر غذایی که دوست داشتید را نخورید و غذاهای مفید بخورید. به موارد زیر دقت کنید:
اصلاح رژیم غذایی:
داشتن رژیم غذایی متعادل ازجمله رژیم غذایی مدیترانه‌ای، روده‌ها را که 70 درصد سیستم خود ایمنی بدن را تشکیل می‌دهند، سالم نگه می‌دارد. درنتیجه برای داشتن تیروئید سالم، باید سیستم خود ایمنی بدن را تقویت کرد. رژیم مدیترانه بهترین را برای این عمل است.
احتیاط در مصرف غذاهای خاص:
بدیهی است که شما باید از غذاهای حاوی چربی، مواد نگه‌دارنده، شکر و رنگ‌های خوراکی پرهیز کنید. این غذاها می‌توانند موجب التهاب در روده و آغاز ناگهانی سیستم خود ایمنی روده‌ها شوند.
استفاده از سبزی‌ها و گیاهانی مانند کلم، کلم برو کلی، گل‌کلم و شاهی، می‌تواند روده‌های شمارا سالم‌تر کند و از کم کاری تیروئید پیشگیری کند.
مصرف غذاهای حاوی ید
همان‌طور که در بالا گفته شد، کمبود ید یکی از علل مهم بروز کم کاری تیروئید است. شما باید از غذاهای حاوی ید مانند تخم‌مرغ، ماهی، صدف دریایی و نمک دریایی استفاده کنید؛ اما توجه داشته باشید که مصرف بیش‌ازحد آن نیز موجب پرکاری تیروئید می‌شود.
ورزش کنید
برای بهبود عملکرد تیروئید که نه برای بهبود تمام بیماری ها و سلامت کلی بدن، ورزش کردن ضروری است. در واقع با ورزش کردن، هم وزن خود را پایین می‌آورید و هم از سایر بیماری ها پیشگیری می‌کنید. ورزش برای تمامی سنین خوب است و اثر فوق العاده خود را روی تمامی افراد خواهد گذاشت. لطفا ورزش کنید!