آنچه در این مقاله میخوانید :
ریزش مو
ریزش مو یکی از شایعترین مشکلات است که برای مردان، زنان و حتی کودکان رخ میدهد؛ اما در مردان شایعتر است. دانستن علت ریزش مو میتواند شما را در درمان ریزش مو کمک کند. ریزش مو میتواند نتیجه تغییرات هورمونی، وراثت، بیماریهای پوستی، شرایط محیطی، داروها و… باشد.
آلوپسی (Alopecia) یک اصطلاح پزشکی است که اشاره به ریزش بخشی از موهای یک قسمت از بدن دارد؛ شایعترین نوع آن ریزش موی سر است. انواع آلوپسی عبارتند از:
- آلوپسی آندروژنتیک (طاسی با الگوی مردانه یا زنانه) : مهمترین علت ریزش مو در مردان و زنان است؛ تقریباً نیمی از مردان بالای ۵۰ سال به این بیماری دچار میشوند.
- آلوپسی آرئاتا (طاسی منطقهای) : در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله میکند و باعث ریزش مو میشود.
- تلوژن افلوویم: ریزش ناگهانی موی سر که با تروما یا شوک به بدن ارتباط دارد. در این بیماری، ریزش مو در حالت استراحت یا خواب به صورت غیر طبیعی افزایش میشود.
- آناژن افلوویم: ریزش مو به دلیل شیمی درمانی است که پس از متوقف کردن دارو، موها مجدداً رشد میکنند.
- آلوپسی توتالیس: ریزش کل موهای سر بر اثر حمله سیستم ایمنی.
- آلوپسی یونیورسال: ریزش کل موهای بدن حتی مژهها به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن.
علت ریزش مو چیست؟
ریزش حدود ۱۰۰ تار مو در روز طبیعی است؛ چرا که موها به طور همزمان رشد میکنند. ریزش مو وقتی رخ میدهد که این چرخه بر هم بخورد یا فولیکول مو جایگزین بافت اسکار شود. علت ریزش مو معمولاً به یک یا چند مورد از موارد زیر اطلاق میشود:
- وراثت یا سابقه خانوادگی: مهمترین علت ریزش مو (طاسی با الگوی مردانه) که ناشی از وراثت است.
- تغییرات هورمونی: عواملی مانند بارداری، زایمان، کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید
- شرایط پزشکی: بیماریها و مشکلات پوستی همچون انواع آلوپسی.
- داروها: ریزش مو میتواند به دلیل عوارض داروهایی که برای آرتریت، افسردگی، نقرس، مشکلات قلبی و… مصرف میشوند، رخ دهد.
- پرتو درمانی: ممکن است پس از پرتو درمانی، موها مانند گذشته رشد نکنند.
- شوک: یک حادثه یا اتفاق استرسزا.
درمان ریزش مو با 10 روش خانگی
بعضی از افراد نسبت به ریزش مو بی تفاوت و اغلب افراد به دنبال راهی برای جلوگیری از ریزش مو هستند. باید بدانید که در صورت عدم جلوگیری از ریزش موی سر، به زودی با نوعی از طاسی مواجه خواهید شد. در ادامه برخی روشهای پزشکی و همچنین 10 روش درمان خانگی ریزش مو را ذکر کردهایم.
1- داروی ریزش مو
برخی از مهمترین داروها برای جلوگیری از ریزش مو در لیست زیر آمدهاند. توجه کنید که این داروها ممکن است عوارضی داشته باشند؛ بنابراین پیش از مصرف، با پزشک خود مشورت کنید.
- مینوکسیدیل: یک داروی جلوگیری از ریزش موی سر بدون نسخه برای مردان و زنان است. در واقع مینوکسیدیل مایعی است که روزانه به سر خود میمالید.
- فیناستراید: این یک داروی درمان ریزش مو مردان است. افرادی که این قرص را مصرف میکنند در مواردی کاهش ریزش مو و در مواردی نیز رشد موهای جدید را تجربه میکنند. فیناستراید یک قرص جلوگیری از ریزش مو است.
- دوتاستراید: یک تعدیل کننده هورمونی خوراکی است که برای درمان ریزش مو در زنان و مردان استفاده میشود.
2- رژیم غذایی سالم
داشتن یک رژیم غذایی سالم میتواند به جلوگیری از ریزش مو کمک کند. رژیم غذایی سرشار از پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی میتواند به تقویت مو کمک کند. کمبود آهن و ویتامین از مهمترین علل ریزش مو است که یک رژیم غذایی سالم میتواند این مشکل را حل کند. مهمترین منابع غذایی که لازم است برای درمان ریزش مو در رژیم غذایی خود لحاظ کنید عبارتند از:
- سبزیجات سبزرنگ
- اسفناج
- انار
- گردو
- محصولات لبنی
- سویا
- تخم مرغ
- غذاهای سرشار از امگا ۳ مانند ماهی
3- ماساژ مو
ماساژ مو با روغن میتواند برای درمان خانگی ریزش مو، روشی مناسب باشد؛ به خصوص برای آقایان. روغن رزماری، نارگیل، کرچک و زیتون برای پوست سر بسیار مفید هستند و باعث تقویت رشد مو میشوند. ماساژ مو با این روغنها سبب افزایش جریان خون به فولیکولهای مو میشود. همچنین قدرت ریشه مو را افزایش و باعث آرامش و کاهش استرس میشود. برای جلوگیری از ریزش مو:
توجه: شما میتوانید چند قطره اسانس رزماری را با یکی از روغنهای ذکر شده در بالا برای نتیجه بهتر مخلوط کنید.
- پوست سر خود را با استفاده از انگشتان دست و روغن مناسب ماساژ دهید.
- یک ساعت صبر کرده و سپس موهای خود را بشویید.
- این کار را حداقل 1 بار در هفته برای درمان ریزش مو انجام دهید.
4- شنبلیله
شنبلیله برای درمان ریزش مو موثر است؛ زیرا دانههای شنبلیله حاوی هورمونهایی است که باعث افزایش رشد مو و کمک به بازسازی فولیکولهای مو میشوند. همچنین حاوی پروتئین و اسید نیکوتینیک هستند که باعث رشد مو میشود. برای جلوگیری از ریزش مو با استفاده از شنبلیله، مراحل زیر را دنبال کنید:
- یک فنجان از دانههای شنبلیله را در یک دیگ آب به مدت یک شب خیس کنید.
- هنگام صبح دانهها را به صورت خمیر در آورید و بر روی موهای خود بمالید و با کلاه، سر خود را بپوشانید.
- بعد از حدود 40 دقیقه موهای خود را بشویید.
- این کار را هر روز صبح انجام دهید.
5- پیاز
آب پیاز به جلوگیری از ریزش مو کمک زیادی میکند و همچنین با بهبود گردش خون به فولیکولهای مو، به بازسازی فولیکولهای مو و کاهش التهاب به درمان ریزش مو کمک میکند. خواص ضد باکتری آب پیاز همچنین باعث کشته شدن میکروبها و انگلها میشود و عفونتهای پوستی که سبب ریزش مو میشوند را نیز درمان میکند. برای درمان ریزش مو با پیاز میتوانید از توضیحات زیر استفاده کنید:
- آب یک پیاز تازه را گرفته و بر روی پوست سر خود بمالید و به مدت 30 دقیقه نگه دارید. سپس آن را بشویید و در نهایت سر خود را با شامپو بشویید.
- روش دیگر آنکه سه قاشق غذاخوری آب پیاز و دو قاشق غذاخوری از ژل آلوئه ورا را با هم مخلوط کنید.
- همچنین میتوانید یک قاشق غذاخوری روغن زیتون نیز به آن اضافه کنید و سپس این مخلوط را بر روی پوست خود بمالید و بعد از 30 دقیقه سر خود را شستشو دهید.
6- آلوئه ورا
آلوئه ورا حاوی آنزیمهایی است که به طور مستقیم سبب رشد موهای سالم میشوند. همچنین خواص قلیایی آن سبب میشود که سطح پوست سر و موی شما به سطح مطلوبی رسیده و رشد مو شما به میزان زیادی افزایش پیدا کند. استفاده منظم از آلوئه ورا میتواند به خارش پوست سر را کاهش و شفافیت مو را افزایش و همچنین به درمان شوره سر کمک کند. برای درمان ریزش مو با آلوئه ورا، دستورالعمل زیر را انجام دهید:
- ژل آلوئه ورا یا آب آن را بر روی پوست سر خود بمالید.
- چند ساعت بگذارید بماند و سپس با آب گرم بشویید.
- این روند را سه تا چهار بار در هفته تکرار کنید.
- برای جلوگیری از ریزش مو میتوانید یک قاشق غذا خوری آب آلوئه ورا را روزانه با معده خالی مصرف کنید تا موهایتان رشد کند.
7- ریشه شیرین بیان
ریشه شیرین بیان یکی از دیگر گیاهانی است که به درمان ریزش مو کمک میکند. خواص لایه برداری ریشه شیرین بیان منافذ را باز و پوست را تمیز میکند و همچنین سبب درمان خشکی پوست سر میشود. برای درمان خانگی ریزش مو با ریشه شیرین بیان از مراحل زیر پیروی کنید:
- یک قاشق غذاخوری ریشه شیرین بیان را به یک فنجان شیر با یک چهارم قاشق چای خوری زعفران اضافه کنید و کاملا مخلوط کنید.
- این خمیر را هنگام شب بر روی سر خود اعمال کنید و سپس هنگام صبح موهای خود را بشویید.
- این درمان را یک یا دو بار در هفته انجام دهید.
- همچین برای جلوگیری از ریزش مو میتوانید سه بار در روز چای شیرین بیان مصرف کنید.
8- چغندر قند
آب چغندر حاوی کربوهیدرات، پروتئین، پتاسیم، فسفر، کلسیم و ویتامین B و C است که همه این موارد می توانند برای جلوگیری از ریزش مو شما مفید باشند. برای این کار:
- آب چغندر تازه را در رژیم غذایی خود قرار دهید. علاوه بر آن، آب اسفناج، یونجه، کاهو و هویج به حفظ سلامت مو کمک میکند.
- روش دیگر آنکه چند برگ چغندر آب پز شده را با حنا مخلوط کرده و بر روی پوست سر خود بمالید. بعد از 20 دقیقه سر خود را شستشو دهید.
- این درمان ریزش مو را چند بار در هفته تکرار کنید.
9- شیر نارگیل
شیر نارگیل غنی از پروتئین و چربیهای ضروری است که به درمان ریزش مو کمک میکند. جهت جلوگیری از ریزش مو میتوانید شیر نارگیل را به روش زیر استفاده کنید:
- میتوانید شیر نارگیل تازه را با رنده کردن نارگیل و گرفتن شیر آن درست کنید.
- سپس آن را برای 5 دقیقه بجوشانید.
- پس از سرد شدن، شیر نارگیل را بر روی پوست سر خود بمالید و بعد از 20 دقیقه موهای خود را شامپو بزنید.
10- دانه کتان
دانههای روغنی یک منبع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که می توانند ریزش مو را کاهش داده و سبب تقویت مو شوند. دانه کتان نیز از این دسته است و میتواند برای درمان ریزش مو بسیار موثر باشد.
- برای کاهش ریزش مو، یک قاشق غذا خوری از دانههای کتان را با یک لیوان آب در هنگام صبح مصرف کنید. همچنین میتوانید دانه کتان را به سالاد و سوپ اضافه کنید.
- همچنین برای جلوگیری از ریزش مو میتوانید روغن کتان را بر روی پوست سر خود اعمال کنید و با انگشتان خود سرتان را ماساژ داده و بعد از 40 دقیقه شستشو دهید.
سوالات متداول
برای درمان ریزش مو کدام میوهها خوب هستند؟
میوههای غنی از ویتامین C برای جلوگیری از ریزش مو بسیار مناسب هستند؛ چرا که ویتامین C به تولید کلاژن کمک کرده و سبب فراهم شدن مویرگهایی برای تقویت ساقه مو میشوند. میوههای زیر برای درمان ریزش مو مفید هستند:
- زغال اخته
- توت سیاه
- کیوی
- پرتقال
- پاپایا
- توت فرنگی
کدام غذاها باعث ریزش مو میشوند؟
نانهای حاوی نشاسته، پاستا و کیک از جمله مواد غذایی هستند که میتوانند منجر به ریزش مو شوند. تحقیقات نشان دادهاند که رژیم غذایی حاوی شاخص گلیسمیک (گلوکز) بالا میتواند سطح آندروژن را افزایش دهد. همچنین در دوزهای بسیار بالا، ویتامین A نیز میتواند به ریزش موی سر منجر شود.
آیا پس از ریزش، موها مجددا رشد میکنند؟
افزایش سن فعالیت برخی از فولیکولها را متوقف کرده و باعث ریزش مو میشود که به آن به ریزش موی الگوی مردانه یا آلوپسی آندروژنتیک گفته میشود. این نوع ریزش مو به طور معمول دائمی است؛ یعنی موها پس از این دیگر رشد نخواهند کرد. فولیکول خود را منقبض میکند و از رشد مجدد مو ناتوان است.
آیا ریزش مو از علائم سرطان است؟
معالجه سرطان به شیوه شیمی درمانی باعث ریزش مو به عنوان یک عارضه جانبی میشود. این در حالی است که نازک شدن موها در درجه اول میتواند نشانهای از انواع خاص سرطان باشد. بنابراین ریزش مو میتواند علامت نوع خاصی از سرطان باشد که برای تشخیص دقیقتر، حتماً به مراجعه پزشک نیاز خواهد بود.
آیا ریزش مو از علائم دیابت است؟
مبتلایان به دیابت به احتمال زیاد دچار آلوپسی آرئاتا هستند. آلوپسی آرئاتا یا طاسی منطقهای وضعیتی است که در آن سیستم ایمنی به فولیکولهای مو در بخشهای مختلف بدن حمله کرده و موجب ریزش مو در بخشی از بدن مانند سر میشود. همچنین برخی از مبتلایان به دیابت، مشکلات تیروئیدی نیز دارند که این موضوع هم میتواند منجر به ریزش مو شود.